دیسپارونی چیست؟

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مای کلیولندکلینیک، درد حین رابطه جنسی یا دیسپارونی، درد مداوم یا عود کننده درست قبل، حین یا بعد از رابطه جنسی است. درد در ناحیه تناسلی احساس می شود. زنان ممکن است درد بیرونی در ناحیه فرج داشته باشند (لابیا (لب‌های واژن) یا در دهانه واژن) برخی درد را به صورت داخلی احساس می کنند - در دهانه رحم، رحم یا پایین شکم.

این یک بیماری شایع است که می تواند اثرات منفی عاطفی و روانی داشته باشد.

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما می تواند درمان مناسب را بر اساس علائم شما توصیه کند و علت اصلی درد شما را تعیین کند.

چه کسانی بیشتر به دیسپارونی مبتلا هستند؟

درد حین رابطه جنسی در زنان شایع تر است. این بیماری می تواند هم مردان (دیسپارونی مردانه) و هم زنان (دیسپارونی زنان) را در تمام سنین مبتلا کند. درد اغلب به دلیل عوامل فیزیکی یا شرایط پزشکی است، اما می تواند روانی نیز باشد.

دیسپارونی چقدر شایع است؟

درد حین رابطه جنسی یکی از شایع ترین مشکلات زنان و زایمان است که ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی درمان می کنند. 10 تا 20 درصد از مردم ایالات متحده را در مقطعی از زندگی خود تحت تأثیر قرار می دهد.

بیشتر بدانید: دلایل درد به هنگام رابطه جنسی در زنان

آیا انواع مختلفی از دیسپارونی وجود دارد؟

محل درد می تواند به تعیین نوع دیسپارونی که تجربه می کنید کمک کند:

• درد ورودی ( دیسپارونی داخل چشمی یا سطحی) : این درد در هنگام دخول اولیه در ورودی واژن احساس می شود. برخی از عوامل مرتبط با درد ورود می تواند عدم روانکاری، آسیب یا عفونت باشد.
• درد عمیق (دیسپارونی برخوردی) : دردی است که در دخول عمیق رخ می‌دهد و در موقعیت‌های جنسی خاص می‌تواند بدتر شود. این درد را در دهانه رحم یا پایین شکم احساس خواهید کرد. یک وضعیت پزشکی یا جراحی قبلی معمولا باعث درد جنسی می شود که عمیق تر رخ می دهد.

درد حین مقاربت را می توان به صورت اولیه، ثانویه، کامل یا موقعیتی نیز توصیف کرد:

• درد اولیه دردی است که از زمان شروع فعال جنسی داشته اید.
• درد ثانویه پس از تجربه رابطه جنسی بدون درد ایجاد می شود.
• درد کامل به این معنی است که هر بار که رابطه جنسی دارید احساس درد می کنید.
• درد موقعیتی زمانی است که درد فقط در زمان های خاصی اتفاق می افتد.

چه چیزی باعث دیسپارونی می شود؟

در بسیاری از موارد، اگر روانکاری واژن کافی نباشد، می توانید در حین رابطه جنسی درد را تجربه کنید. در این موارد، با آرامش بیشتر، با ایجاد آمادگی یا استفاده از روان کننده جنسی، درد برطرف می شود.

در برخی موارد، اگر یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد، مقاربت دردناکی دارید:

• آتروفی واژن : پوشش واژن می تواند رطوبت و ضخامت طبیعی خود را از دست بدهد و خشک، نازک و ملتهب شود. این می تواند ناشی از مصرف دارو، یائسگی یا سایر تغییرات هورمونی باشد.
• واژینیسموس : ترس از صدمه دیدن یا ضربه قبلی باعث اسپاسم عضلات واژن می شود.
• عفونت های واژن : این بیماری ها شایع هستند و شامل عفونت های قارچی می شوند .
• مشکلات دهانه رحم (باز شدن به رحم) : آلت تناسلی می تواند با حداکثر نفوذ به دهانه رحم برسد. بنابراین، مشکلات دهانه رحم (مانند عفونت) می تواند باعث ایجاد درد در هنگام نفوذ عمیق شود.
• مشکلات رحم : اینها ممکن است شامل فیبروم باشد که می تواند باعث درد عمیق مقاربت شود.
• آندومتریوز : شرایطی که در آن اندومتر (بافت پوشش دهنده رحم) در خارج از رحم رشد می کند.
• مشکلات تخمدان : چنین مشکلاتی ممکن است شامل کیست تخمدان باشد.
• بیماری التهابی لگن : بافت‌های عمقی به شدت ملتهب می‌شوند و فشار مقاربت باعث درد عمیق می‌شود.
• حاملگی خارج از رحم: بارداری که در آن تخمک بارور شده در خارج از رحم رشد می کند.
• نزدیکی خیلی زود پس از جراحی یا زایمان
• عفونت های مقاربتی (STIs) : این عفونت ها ممکن است شامل زگیل تناسلی، زخم های تبخال یا سایر بیماری های مقاربتی باشد.
• ولوودینیا : باعث درد مزمن در ناحیه فرج می شود.
• آسیب به فرج یا واژن: این آسیب ها ممکن است شامل پارگی ناشی از زایمان یا بریدگی (اپیزیوتومی) در پرینه (ناحیه پوست بین واژن و مقعد) باشد که در حین زایمان ایجاد می شود.
• اختلالات پوستی که بر اندام تناسلی تأثیر می گذارد.
• مسائل روانی: اضطراب، افسردگی و اعتماد به نفس پایین می تواند از تحریک جنسی جلوگیری کند.

مردان نیز مانند زنان می توانند در صورت عدم روانکاری واژن در حین رابطه جنسی احساس درد کنند. این را می توان با استفاده از یک روان کننده جنسی حل کرد.

بیشتر بدانید: درد مزمن لگن و مقاربت از علائم بیماری آندومتریوز است.

رابطه جنسی دردناک در مردان

در مردان، رابطه جنسی دردناک می تواند ناشی از برخی اختلالات آلت تناسلی باشد :

• آسیب پوست ختنه گاه: آسیب به پوست ختنه گاه (پوستی که سر آلت تناسلی را می پوشاند) ناشی از مالش یا پارگی می تواند منجر به درد شود.
• عفونت های مقاربتی (STIs) : عفونت های مخمری یا عفونت های زیر پوست ختنه گاه، و همچنین عفونت های مقاربتی شایع مانند تبخال تناسلی یا سوزاک، می توانند رابطه جنسی را دردناک کنند.
• بدشکلی آلت تناسلی : بیماری پیرونی یا سایر ناهنجاری های آلت تناسلی می تواند باعث مقاربت دردناک شود.
• نعوظ دردناک : شرایطی مانند پریاپیسم می تواند منجر به نعوظ های دردناک و مداوم شود.

علائم دیسپارونی چیست؟

اگر در حین رابطه جنسی درد دارید، ممکن است موارد زیر را احساس کنید:

• درد شدید در هنگام دخول یا هنگام ورود آلت
• درد عمیق در هنگام رانش
• نبض یا درد بعد از مقاربت
• دردهای سوزشی
• گرفتگی لگن
• گرفتگی یا اسپاسم عضلانی

آیا دیسپارونی باعث خونریزی می شود؟

دیسپارونی لزوماً باعث خونریزی نمی شود. هر خونریزی که در طول رابطه جنسی رخ می دهد احتمالاً ناشی از یک موضوع پزشکی است. خونریزی می تواند ناشی از همان مسئله ای باشد که باعث ایجاد رابطه جنسی دردناک می شود.

چگونه در مورد رابطه جنسی دردناک با پزشکم صحبت کنم؟

در مورد هر گونه درد در حین مقاربت با پزشک خود صریح صحبت کنید. برخی از سوالاتی که ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما ممکن است از شما بپرسد عبارتند از:

• درد در کجا ایجاد می شود؟
• درد چند وقت یکبار اتفاق می افتد؟
• چند وقت است که رابطه جنسی دردناکی داشته اید؟
• درد چه حسی دارد؟
• چه داروهایی مصرف می کنید؟
• آیا قبلاً در این منطقه عمل جراحی داشته اید؟
• آیا برای شرایط واژن تحت درمان قرار گرفته اید؟

دیسپارونی چگونه تشخیص داده می شود؟

ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما می تواند علت اصلی درد در حین رابطه جنسی را با یک تاریخچه سلامت کامل و معاینه فیزیکی تشخیص دهد. معاینه فیزیکی می تواند شامل بررسی لگن، شکم، واژن و رحم باشد.

چه آزمایشاتی برای تشخیص دیسپارونی انجام می شود؟

برای یافتن منبع درد و تشخیص هر گونه شرایط پزشکی، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ممکن است اقدامات زیر را انجام دهند:

• معاینه فیزیکی : این معاینه می تواند شامل معاینه لگن، معاینه رکتوم و تست پاپ باشد. ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما همچنین ممکن است نمونه ای از مایع واژن و ادرار را برای آزمایش علائم عفونت جمع آوری کند.
• سونوگرافی : سونوگرافی ترانس واژینال می تواند دید بهتری از دستگاه تناسلی زنان داشته باشد .
• لاپاراسکوپی : در موارد نادر، در صورتی که سایر آزمایشات بی نتیجه باشند، از لاپاراسکوپی استفاده می شود.

دیسپارونی چگونه درمان می شود؟

برخی از درمان های درد جنسی نیازی به مداخله پزشکی ندارند. به عنوان مثال، در مورد مقاربت دردناک بعد از بارداری، حداقل شش هفته پس از زایمان صبر کنید و قبل از اقدام به مقاربت کنید. در مواردی که خشکی واژن وجود دارد، از روان کننده های پایه آب استفاده کنید.

برخی از درمان‌های درد جنسی نیاز به تجویز دارو دارند. اگر خشکی واژن به دلیل یائسگی است، از پزشک خود در مورد کرم‌های استروژن، قرص‌ها، حلقه‌ها یا سایر داروها سوال کنید. سایر علل مقاربت دردناک نیز ممکن است نیاز به داروهای تجویزی داشته باشند.

برای مواردی از درد جنسی که هیچ دلیل پزشکی زمینه ای وجود ندارد، درمان جنسی ممکن است مفید باشد. برخی از افراد ممکن است نیاز به حل و فصل احساس گناه، تعارضات درونی در رابطه با جنسیت یا احساسات مربوط به سوء استفاده قبلی داشته باشند.

چگونه می توان دیسپارونی را به طور طبیعی درمان کرد؟

استفاده از یک روان کننده مبتنی بر آب به واژن، فرج و لابیا برای برخی از زنان مفید است، زیرا خشکی علت اصلی درد هنگام رابطه جنسی است. کسانی که در حین رابطه جنسی درد دارند اغلب استفاده از عطرهای واژینال، ژل های شست و شو و نوارهای بهداشتی معطر یا دستمال توالت را متوقف می کنند.

آیا داروهایی برای مصرف دیسپارونی وجود دارد؟

بله، دارویی برای درمان درد حین رابطه جنسی وجود دارد. اگر خشکی واژن به دلیل استروژن پایین دلیل رابطه جنسی دردناک شما باشد، می توان استروژن موضعی را روی واژن اعمال کرد. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) دارویی به نام ospemifene را برای دیسپارونی ناشی از یائسگی توصیه کرده است. می توان آن را به صورت خوراکی مصرف کرد. همچنین می توان برای درمان درد ناشی از عفونت یا شرایط پزشکی زمینه ای، دارو تجویز کرد.

چگونه علائم دیسپارونی را مدیریت کنم؟

کارهایی وجود دارد که می توانید به تنهایی برای مدیریت درد در حین یا بعد از رابطه جنسی انجام دهید:

• برای کمک به خشکی واژن از روان کننده های مبتنی بر آب استفاده کنید.
• فعالیت های جنسی یا موقعیت هایی را امتحان کنید که باعث درد نمی شوند.
• قبل از رابطه جنسی از مسکن های بدون نسخه استفاده کنید.
• قبل از رابطه جنسی زمانی را برای استراحت و کاهش استرس در نظر بگیرید.
• بعد از رابطه جنسی کمپرس یخ را روی فرج قرار دهید.

بهبودی از دیسپارونی چقدر طول می کشد؟

زمان بهبودی دیسپارونی بسته به علت اصلی دردی که در حین رابطه جنسی احساس می کنید متفاوت است. خبر خوب این است که می توانید از رابطه جنسی دردناک تسکین پیدا کرده و بهبود پیدا کنید. خواه دارو، مشاوره، جراحی یا استفاده از روغن کاری باشد - ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی شما می تواند درمانی پیدا کند که می تواند دیسپارونی را بهبود بخشد یا از بین ببرد.

آیا کاری وجود دارد که بتوانم برای کاهش خطر ابتلا به دیسپارونی انجام دهم؟

معمولاً برای کاهش خطر دیسپارونی کار زیادی نمی توانید انجام دهید. اغلب چیزی است که شما کنترلی روی آن ندارید. برخی از عوامل تحت کنترل شما داشتن رابطه جنسی ایمن و محافظت شده و رعایت بهداشت خوب است.

چه زمانی باید با پزشکم تماس بگیرم؟

در صورت وجود علائمی مانند درد جدید یا بدتر شدن در حین رابطه جنسی، خونریزی، ضایعات تناسلی، پریودهای نامنظم ، ترشحات واژن یا انقباضات غیرارادی عضلات واژن، با پزشک خود تماس بگیرید. برای درد بدون علت پزشکی زمینه ای، برای ارجاع به یک مشاور جنسی یا درمانگر خبره بخواهید.

واژه نامه

• چسبندگی: زخم شدن وچشبیدن سطوح بافت ها.
• کیست: کیسه و یا کیسه پر از مایع یا مواد دیگر.
• اندومتریوز: وضعیتی که در آن بافت مشابه که به طور معمول پوشاننده رحم در خارج از رحم است، معمولا در
• تخمدان ها، لوله های فالوپ، و دیگر سازه های لگن وجود دارد.
• اپیزیاتومی: جراحی و برش پرینه (منطقه بین مهبل و مقعد) که برای گشاد کردن واژن انجام می شود.
• استروژن: هورمون زنان که در تخمدان است.
• لاپاراسکوپی: نوعی روش جراحی است که در آن لوله بلند و باریک همراه با نور برای مشاهده ارگانهای لگنی و یا انجام عمل جراحی است.
• استمناء: خود تحریک اندام تناسلی، معمولا منجر به ارگاسم است.
• یائسگی: زمانی در زندگی یک زن هنگامی که فعالیت تخمدان ها متوقف شده و این دوره به مدت 1 سال است.که معمولا از سن 45 سال تا 55 سال گسترش می یابد.
• بیماری التهابی لگن: عفونت رحم و لوله های فالوپ که در نزدیکی سازه های لگن است.
• کف لگن: منطقه بین مهبل و مقعد.
• سونوگرافی: تستی که در آن از امواج صوتی استفاده می شود وبه بررسی ساختار داخلی می پردازد.
• واژن: ساختمان لوله مانند که توسط عضلات برجسته از رحم به خارج از بدن احاطه شده است .
• هشتی: فضایی در لب کوچک که به مهبل و مجرای ادراراست .
• فرج: ناحیه تناسلی خارجی در زن است.
• تهیه و تنظیم : مریم عبداللهی (روانشناس ، مشاور و درمانگر روابط زناشویی)
• منبع: سایت مرکز نوروفیدبک و بیوفیدبک آلومینا